توسعه و اشاعهی بومگردشگری (اکوتوریسم) برای حفاظت از جنگلهای حرای جزیرهی قشم با همکاری موسسهی بینالمللی جایکای ژاپن (jica)
اجرای پروژهی توسعهی بومگردشگری (اکوتوریسم) با هدف اشاعهی حفاظت مشارکتمحور افراد جامعهمحلی (جامعه روستایی) به نفع صیانت از جنگلهای حرای قشم در محدوده سه روستای کورزین، سهیلی و طبل با بودجه، کارفرمایی و هدایت آژانس همکاریهای بینالمللی دولت ژاپن (جایکا) انجام شد.
این پروژه هم در زمان مدیریت آقای شادلو در موسسهی آموزشی گردشگری ارسباران انجام شد که البته مسئولیت مدیریت اجرایی و مدیریت محلی و مقیم اجرایی پروژه یا به زبان بینالملل، افسر توسعه دهندهی مقصد اکوتوریسمی در مرحلهی اول پروژه با خود آقای شادلو بود اما در مرحلهی دوم مدیریت اجرایی توسط آقای شادلو و مسئولیت مدیریت مقیم پروژه با آقای مرتضی اسلامی مدیرعامل اسبق انجمن حفاظت از یوزپلنگ آسیایی بود.
این پروژه قرار بود به استخراج مدل اکوتوریسم مردم بر مردم یا (socialistic ecotourism، سوسیالستیک اکوتوریزم) ختم شود. در همین ابتدا خالی از لطف نیست که به عرض برسانیم؛ مقالهی استخراج شده از این همکاری بین ما و جایکا ژاپن نهایتا در نشست GGN (global geopark network) ارائه و حائز رتبه بینالمللی برتر بین مقالات ارائه شده، شد.
از تجربیات جالب این پروژه چندین مورد را خدمت شما علاقمندان ارائه میکنیم:
- وقتی برای انجام این پروژه توسط طرف همکار ژاپنی (سرکار خانم هارا به نمایندگی از جایکا) توجیه میشدیم، از ایشان پرسیدیم: به چه دلیل دولت ژاپن برای بهبود اوضاع توسعه در ایران هزینه میکند؟ جواب ایشان بسیار جالب و آموزنده بود. ایشان اظهار کردند: ما ژاپنیها در زمان توسعهی صنعتی برای پیشرفت، هزینههای زیادی را به سیارهی زمین تحمیل کردهایم و حالا که به موفقیتهای صنعتی و اقتصادی مدنظر خود رسیدهایم، نمیتوانیم خیلی از آن خسارتها را جبران کنیم. لذا با این هزینه کردن و تزریق دانش به کشورهای در مسیر توسعه و دوست کمک میکنیم تا توسعه یافتگی را با بهای کمتر و جبرانپذیری به دست آورند.
- رفتار مبتنی بر بروکراسی دقیق، صحیح، سریع و کارآمد هم درس آموختهی دیگر ما از همکاری با جایکا ژاپن بود.
- درس آموختهی ارزشمند دیگر ما؛ تعامل حداکثری، صبورانه و همگرایانه با ذینفعان و ذیدخیلان پروژه و جامعه محلی بود. ایشان (ژاپنیها) به توسعه متوازن، از پایین به بالا و مبتنی بر رشد فردی و اجتماعی اعتقادی راسخ و عملگرا داشتند.
- از همه جالبتر نحوه برگزاری مناقصهی انتخاب همکار توسط ژاپنیها بود که نه تنها کمی و مبتنی بر ارزانترین قیمت نبود بلکه کاملا کیفی و مبتنی بر حداکثر بهرهوری در تراز هزینه فایده بود.
- و شاید شاه بیت غزل همکاری با ایشان (ژاپنیها)، پذیریندهگی و تغییرپذیری متعهدانه ایشان بود تا جایی که در طول حدود یکسال انجام همکاریمان به بهترین نحو ممکن با اجرای تمام پیشنهادات مهم و اثرگذاری که با هم به توافق میرسیدیم همراهی میشد.
در پایان به گفتهی جناب مهندس داخته ریاست اداره محیط زیست جزیرهی قشم تنها پروژهی زندهی بینالمللی که بعد از چندین سال همچنان به حیات خود ادامه داده، ارتباط بین شرکت کنندگان و برگزارکنندگان آن حفظ شده و همچنان زایا و پویاست، پروژهی تربیت مربی راهنمایان بومی اکوتوریسم به نفع آموزش دیگر ذینفعان و صیانت جامعهمحور از جنگلهای حرا است که ما افتخار مدیریت و برگزاری آن را داشتهایم.